Արտենիի հնագիտական հուշարձանը դժվար է նկատել մոտակա ճանապարհից: Այն գտնվում է Արագած լեռան չոր լանջին, Թալին քաղաքի և Արտենի գյուղի միջև։ Եվ եթե հնագետների կապույտ վրանը չլիներ, որը նրանց պաշտպանում է շոգից, հուշարձանը գրեթե անհնար կլիներ հայտնաբերել հետազոտություններով չզբաղվող մարդկանց համար։

Տարածաշրջանում հայտնաբերվել են եզակի հնագիտական հուշարձաններ, որոնք հնագիտական շրջանակներում հայտնի են որպես անապատային օդապարիկ։

Հուշարձանը եզակի օբյեկտ է երկու զուգահեռ պատերից կազմված, որոնք այնպես են դասավորված, որ մեդուզա են հիշեցնում: Պատերը՝ 1-1,5 մետր բարձրությամբ և մի քանի հարյուր մետր երկարությամբ են։ Պատերի նշանակությունը դեռևս անհայտ է:

«Մեդուզայի» նման հուշարձաններ առաջին անգամ հայտնաբերվել են Հորդանանում 20-րդ դարի կեսերին։ Այնուհետև «մեդուզաներ» են հայտնաբերվել նաև Սիրիայում և Սինայում։ Որոշ գիտնականներ կարծում են, որ դրանք թակարդներ են: Հնագույն «մեդուզաները» առաջացել են 7-10 հազար տարի առաջ և գոյատևել մինչև վաղ միջնադար։

2009 թվականին երկրաբան Ա.Կարախանյանը Հայաստանում մի քանի «մեդուզա» է հայտնաբերել։ 2011 թվականից այդ կառույցները պարբերաբար ուսումնասիրվում են հայ-ֆրանսիական նախագծի շրջանակներում։

«Այս հայտնագործությունը վճռորոշ նշանակություն ունի Հայաստանի, ինչպես նաև ողջ տարածաշրջանի համար, քանի որ մինչ օրս միջին բրոնզեդարյան բնակավայրեր չեն հայտնաբերվել։ Ավելի վաղ մենք միջին բրոնզե դարի մարդկանց մշակույթի մասին տվյալներ էինք հավաքում միայն նրանց գերեզմաններում և գերեզմանոցներում», — ասել է Իրենա Քալանթարյանը։ Նա հավելել է, որ իրենք չեն հասել ամենախորը շերտերին, ուստի ապագայում կարող են հայտնաբերվել նույնիսկ ավելի հին նմուշներ:

Հնագետների կարծիքով ՝ բնակավայրի շուրջ կլոր պատերի մոտ պետք է ելք լինի, որը մինչ օրս չի հայտնաբերվել։

Հայ-ֆրանսիական նախագծի շրջանակներում հնագիտական խմբերն ուսումնասիրում են տարածաշրջանի նախապատմությունը, ներառյալ Կովկասը: Ֆրանսիայի կողմից Նախագիծը ֆինանսավորվում է Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարարության կողմից ։