Եգիպտոսի այս վանքի պատերին ՀԱՅԵՐԵՆ լեզվով առեղծվածային արձանագրություններ են գտնվել. ի՞նչ են դրանք վկայում
Դեյր Էլ Աբիադի Սպիտակ վանքը 11-12-րդ դարերի ամենավառ հայկական վանքերից է։ Այն գտնվում է Եգիպտոսում, Սոհագից ոչ հեռու, Կահիրեից մոտ 500 կմ հեռավորության վրա և Ասուանից հյուսիս-արևմուտք: Սպիտակ վանքը սկզբում կառուցվել է որպես Ղպտի եկեղեցի Սուրբ Շենուտի կողմից 4-րդ դարում:
Սպիտակ վանքի եկեղեցու ապսիդայում պատկերված է գահին նստած Քրիստոսը, որը Աստվածաշունչը պահում է ձախ ձեռքին և օրհնում աջով։ Երկու կողմերում են Քրիստոսի ավետարանականները իրենց խորհրդանիշների հետ միասին՝ Սուրբ Կույսի և առաքյալների: Բացի այդ, կան ՀՍ՝ Հիսուս, և ՔՍ՝ Քրիստոս, սկզբնատառերը հայերեն լեզվով:
Դրանց վերևում գտնվում են սկզբնատառերի հունական համարժեքները: Քրիստոսի պատկերի կողքին է գտնվում «Գրիգոր» անունը, հայոց առաջին կաթողիկոս Գրիգոր Լուսավորչի անունը, ինչպես նաև որմնանկար, որը պարունակում է դեռևս չբացահայտված առեղծված ներկայացնող հայկական արձանագրություններ։
Սպիտակ տարածքներում արված արձանագրությունների 3 խմբեր բառացիորեն թարգմանվում են հետևյալ կերպ.
«Թեոդորուս՝ նկարիչ և գրող Քյոսյուն գավառից, Մահթելլե գյուղի Շենի կամրջից ոչ հեռու- իմ հայրը Քրիստափոր անունով որմնադիր է, Աստված օրհնի նրան, և Ձեզ, և բոլոր հայերին, որոնք պահվում են Եգիպտոսում ստրկության մեջ- ավարտված է Գրիգորիսի հոր՝ Գրիգորիսի պատրիարքության ժամանակ, որին կոչում են հայր Վահրամ։ Քրիստոս, լույսի տարածիչ, ողորմիր ինձ, մեղսագործ Խաչատուրիս: Տեր, ողորմիր Սարգիսին»: