ՀԱՅԿԱԿԱՆ վանք, որտեղ թաղված են բազմաթիվ ՀԱՅ թագավորներ. այն ապշեցնում էր իր յուրահատուկ ճարտարապետությամբ
Օրոմոսավանք կամ Խոշավանքի վանական համալիրը X-XI դարերի հայկական ճարտարապետության ամենանշանավոր նմուշներից է։ Այն գտնվում է ժամանակակից Թուրքիայի տարածքում, Կարս գավառում, Հայաստանի միջնադարյան մայրաքաղաք Անիից 15 կմ հյուսիս-արևելք, Ախուրյան գետի աջ ափին, փակ սահմանային գոտում։ Ժամանակին վանքը եղել է Անիի թագավորության կրոնական և մշակութային կենտրոններից մեկը։




Ներկայումս վանական համալիրը գտնվում է կիսավեր վիճակում։ Սակայն մինչև 1920 թվականը, երբ Կարսի շրջանը մտնում էր Ռուսական կայսրության, իսկ հետո Հայաստանի Առաջին Հանրապետության կազմի մեջ, համալիրը, որն ապշեցնում էր իր յուրահատուկ ճարտարապետությամբ, լիովին անձեռնմխելի էր և գործում էր: Օրոմոսավանքը, ինչպես և Կարսի բազմաթիվ այլ հայկական պատմաճարտարապետական հուշարձաններ, քանդվել է անցյալ դարի 60-ական թվականներին։
Քչերը գիտեն, որ հենց այս վանքում էր գտնվում Անիի թագավորության տիրակալների՝ Բագրատունիների (Բագրատունիների) դամբարանը։ Այստեղ թաղված են հայկական արքունիքի և իշխանական տոհմերի բազմաթիվ ներկայացուցիչներ։
20-րդ դարասկզբին Օրոմոսավանքում Բագրատունիների դամբարանը եղել է ուխտագնացության հաճախակի վայր։ Այստեղ նկարվել են բազմաթիվ հայտնի հայեր, այդ թվում՝ Մարտիրոս Սարյանը, Հովհաննես Թումանյանը և Ավետիք Իսահակյանը։