Պարտադիր այցելության բազմաթիվ վայրեր մի փոքրիկ ՀԱՅԿԱԿԱՆ քաղաքում. եղե՞լ ես այստեղ

Ստեփանավան քաղաքը գտնվում է Լոռու մարզում: Ժամանակակից Ստեփանավանի շրջանը բնակեցված է եղել դեռևս հնագույն ժամանակներից։ Այն եղել է վաղ հանքարդյունաբերության և մետալուրգիայի կենտրոնը:

Ստեփանավանը հարակից տարածքների հետ միասին հայկական Տաշիր գավառի մի մասն է եղել Արտաշեսյանների տոհմի ժամանակներից (մ.թ.ա 2-րդ դար)։ Մեծ Հայքի բաժանումից հետո՝ 385 թվականին, Տաշիր-Ստեփանավանը մնաց հայկական թագավորության կազմում։ Գտնվելով Հյուսիսային գլխավոր առևտրային ճանապարհին՝ այն դարձել է միջնադարյան Հայաստանի խոշոր արհեստագործական և առևտրային կենտրոն։

11-րդ դարում քաղաքի բնակչությունը գերազանցում էր 10 000-ը։ IX դարից Բագրատունիների հայկական դինաստիան կառավարել է այդ շրջանը և միավորել է մի քանի հարևան գավառներ միասին, որպեսզի ստեղծի Տաշիր-Ձորագետ թագավորությունը Լոռիում՝ Կյուրիկե I-ի իշխանության ներքո։ 

Տաշիր-Ձորագետի համար ամենամեծ շրջանը եղել է 980-1048 թվականն ընկած ժամանակաշրջանը՝ Դավիթ 1-ին արքայի օրոք։ Թագավորությունը ձգվում էր Փամբակ և Դեբեդ գետերի երկայնքով, իսկ նրա կենտրոնը Լոռիի բերդն էր (միջնադարյան թագավորական պալատական համալիր), որը հիմնադրվել է Դավիթ 1-ինի կողմից 1005-1020 թվականներին։ 

Հայ բանաստեղծ Հովհաննես Թումանյանը նախնական կրթությունը ստացել է այստեղ՝ Ստեփանավանում (այն ժամանակ քաղաքը կոչվում էր «Ջալալօղլի»)։  Դպրոցը, որտեղ նա սովորել է (թիվ 3 դպրոց), կոչվել է նրա անունով։

1923 թվականին բերդաքաղաքը հպարտորեն վերանվանվեց Ստեփանավան՝ ի պատիվ հայ հեղափոխական Ստեփան Շահումյանի։ Քաղաքը դարձավ նաև Լոռու վարչական կենտրոն։

Ստեփանավանը և շրջակա գյուղերը զբոսաշրջիկներին առաջարկելու շատ բան ունեն:  Քաղաքը կարող է պարծենալ բազմաթիվ անտիկ ամրոցներով, եկեղեցիներով, կամուրջներով և սուրբ վայրերով: